Ποιοι χρόνοι μπορούν να αναγνωριστούν –
Ταχύτερα στη σύνταξη με πλασματικά έτη
Χρειάζεται προσοχή, καθώς υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες όσον αφορά τα έτη που αναγνωρίζονται ανάλογα με το έτος θεμελίωσης
Διαβατήριο για την ταχύτερη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος αποτελεί η αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή από τις μητέρες, καθώς υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες όσον αφορά τα πλασματικά έτη που αναγνωρίζονται ανάλογα με το έτος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Ειδικότερα όσες εργαζόμενες μητέρες επιθυμούν να θεμελιώσουν με το όριο ηλικίας που ίσχυε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010 πρέπει να είχαν συμπληρώσει μέχρι την ημερομηνία αυτή τη διπλή προϋπόθεση των 5.500 ημερών ασφάλισης και την ανηλικότητα τέκνου. Για τον σκοπό αυτό οι εν λόγω ασφαλισμένες έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν όλους τους χρόνους που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/92. Όπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, στους χρόνους αυτούς περιλαμβάνονται:
- Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών.
- Η επιδότηση λόγω ασθένειας ως 200 ημέρες.
- Η τακτική ανεργία από τον ΟΑΕΔ ως 200 ημέρες κατά την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης αλλά και την τελευταία 10ετία πριν την ενηλικίωση του τέκνου.
- Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι 2 έτη. Εφόσον με τους εν λόγω χρόνους η ασφαλισμένη συμπληρώνει προϋποθέσεις θεμελίωσης μέχρι το τέλος του 2010, τότε μπορεί κανονικά να συνταξιοδοτηθεί με τα συγκεκριμένα όρια ηλικίας. Οι σχετικές αιτήσεις αναγνώρισης για αυτήν την κατηγορία μπορούν να υποβληθούν οποτεδήποτε. Αντίστοιχα οι μητέρες που επιθυμούν να θεμελιώσουν με όσα ισχύουν μετά την 1η Ιανουαρίου 2011, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα πλασματικά έτη του ν. 3996/2011.
Συγκεκριμένα:
1. Ο προβλεπόμενος από την Εθνική Συλλογική Σύμβαση χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι περίπου 75 ημέρες ασφάλισης για ένα παιδί ή περίπου 120 για δύο παιδιά και έχει καταβληθεί επιδότηση από τον ΟΑΕΔ. Είναι δωρεάν και συνυπολογίζεται με προσκόμιση βεβαίωσης με την αίτηση συνταξιοδότησης.
2. Ο χρόνος επιδότησης τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες. Είναι δωρεάν και χρησιμοποιείται με προσκόμιση βεβαίωσης από τον ΟΑΕΔ τη στιγμή της αίτησης για σύνταξη.
3. Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες. Τέτοια είναι η περίοδος έπειτα από ατύχημα που έχει χαρακτηριστεί ως εργατικό ή κατά τη διάρκεια άδειας ασθενείας. Είναι δωρεάν.
4. Ο χρόνος σπουδών. Στην εξαγορά μπορούν να προβούν όσοι φοίτησαν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές στην Ελλάδα ή το εξωτερικό και δύνανται να αναγνωρίσουν ένα μόνο πτυχίο αναγνωρισμένο από το κράτος, το οποίο και αποκτήθηκε μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας τους. Για να προβεί κάποιος στην αναγνώριση είναι απαραίτητη προϋπόθεση η λήψη του εν λόγω πτυχίου. Αν κατά το χρόνο της φοίτησης έχει ασφάλιση σε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο δεν είναι δυνατή η αναγνώριση του εν λόγω χρονικού διαστήματος. Η εξαγορά γίνεται με την καταβολή εισφορών ίσων με το 20% του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη όπως αυτό είχε διαμορφωθεί την 31η Δεκεμβρίου 2011 (δηλαδή 168 ευρώ το μήνα). Η εξόφληση μπορεί να γίνει εφάπαξ με έκπτωση 20% ή με δόσεις όσοι και οι μήνες που αναγνωρίζονται ή με παρακράτηση από τη σύνταξη μέχρι του ¼ επί της κύριας σύνταξης.
5. Ο χρόνος κενών ασφάλισης. Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως κενά χρονικά διαστήματα ασφάλισης υπάρχουν μεταξύ δύο χρονικών σημείων ασφάλισης όπου έχει μεσολαβήσει χρόνος ως άνεργος για τον ασφαλισμένο χωρίς επιδότηση. Ο χρόνος που μπορεί να αναγνωριστεί δεν μπορεί να είναι λιγότερος από έναν ημερολογιακό μήνα (25 ημέρες) σε κάθε κενό. Για κάθε μήνα αναγνωρίζονται 25 ημέρες και για κάθε έτος 300. Δεν είναι δυνατή η εξαγορά σε περιπτώσεις μερικής ασφάλισης όταν για όλους τους μήνες υπάρχει έστω και μία ημέρα ασφάλισης ακόμη κι αν μεσολαβούν μεταξύ των ημερών ασφάλισης κενά μεγαλύτερα των 25 ημερών. Η αναγνώριση πραγματοποιείται με εξαγορά και κοστίζει 168 ευρώ για κάθε μήνα αναγνώρισης.
Τι ισχύει για τις γυναίκες που ασφαλίστηκαν μετά το 1993
Μόνο με τη συμπλήρωση 6.000 ημερών ασφάλισης (που αντιστοιχούν σε 20 χρόνια εργασίας) μπορούν να βγουν στη σύνταξη οι μητέρες ανηλίκων, που ασφαλίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1993. Το όριο ηλικίας είναι σε άμεση συνάρτηση με το έτος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, ενώ οι ρυθμίσεις αυτές είναι ενιαίες σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Συγκεκριμένα όσες γυναίκες ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά το 1993 και έχουν ανήλικο τέκνο μπορούν να βγουν ταχύτερα στη σύνταξη, αν θεμελίωσαν δικαίωμα με 6.000 ημέρες ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2012.
Πλήρης σύνταξη
Ειδικότερα, πλήρης σύνταξη καταβάλλεται σε ηλικία 55 ετών, ενώ στην περίπτωση της μειωμένης σύνταξης αρκεί η συμπλήρωση του 50ου έτους της ηλικίας. Ωστόσο, όσες μητέρες θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2013 θα δουν το όριο ηλικίας να πηγαίνει στα 67 για πλήρη σύνταξη και στα 62 για μειωμένη. Δηλαδή μπαίνει τέλος στο ευνοϊκό καθεστώς συνταξιοδότησης των μητέρων ανήλικων σε όλα τα ταμεία (όπως ήδη αναφέρθηκε δεν αφορά γυναίκες που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012).
.
